LA - Lightning Arrester - chống sét van


Chống sét van - LA (Lightning Arrester, Surge Arrester (Europe)) là thiết bị sử dụng trong hệ thống điện (có cấp điện áp trên 1000V) để bảo vệ lớp cách điện và dây dẫn tránh sự tác động của sét. Chống sét van điển hình có một đầu nối với đường dây, đầu còn lại nối với đất. Khi có tia sét hoặc quá điện áp do thao tác (Switching surge) lan truyền dọc đường dây đến bộ chống sét, dòng điện chuyển hướng theo bộ chống sét, đi xuống đất.

Chống sét van thường được dùng bảo vệ cho trạm biến áp,và các thiết bị quan trọng trên lưới điện, được lắp đặt song song với thiết bị.
Chống sét van

Một số loại chống sét van (click vào hình để xem kích thước lớn hơn)
Cấu tạo chống sét van (click vào hình để xem kích thước lớn hơn)

Các đĩa Zno - MOV Disk (metal oxide varistor) là chất bán dẫn (semiconductor) rất nhạy với điện áp. Tại điện áp định mức, các đĩa này là chất cách điện vì thế không cho dòng điện đi qua. Nhưng ở điện áp cao như sét đánh , nó trở thành dẫn điện.

Hầu hết các thiết bị chống sét đều có chứa một thành phần là MOV. Nó được sử dụng trong các thiết bị chống sét trên đường nguồn và trong một số thiết bị chống sét trên đường tín hiệu. MOV đã được chứng minh là một thành phần có độ tin cậy và hiệu quả cao về chống sét trong suốt nhiều năm đã qua.
MOV-Metal Oxide Varistor: là linh kiện được sử dụng nhiều nhất, nó không phải phân tán năng lượng sét hoặc xung nhiễu mà hấp thụ chúng
  • Ưu: Xử lý dòng điện tốt, đáp ứng nhanh (<1µs), không phụ thuộc tải
  • Khuyết: phụ thuộc tần số và chất lượng giảm theo thời gian
MOV là nguyên nhân làm suy giảm nhanh chóng cường độ quá áp xảy ra. Và tổng mức suy giảm này phụ thuộc vào đường kính của MOV và cường độ dòng sét. Ví dụ, một MOV có đường kính 40mm có khả năng chịu được cường độ dòng sét:

Cường độ dòng sét
 Số lần chịu được
40 KA
1
15 KA
10
5 KA
100
2 KA
1.000
500 A
10.000
200 A
100.000